بررسی فعالیت ضد میکروبی (ضد باکتریایی و ضد قارچی) عصاره های (دیواره بدن، احشاء و رشته های سفید) خیار دریایی holothuridea در خلیج چابهار، دریای عمان

عصاره خارپوستان دارای خواص ضد باکتریایی، ضد قارچی، ضد انعقاد، ضد ویروس، سایتوتوکسیک، همولیتیک و حتی ضد ایدز است. هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد میکروبی عصاره های دیواره بدن، احشاء و رشته های سفید به دست آمده از خیار دریاییholothuria leucospilota می باشد. از عصاره های آبی - متانولی، متانولی، کلروفرمی، و n هگزانی دیواره بدن، احشاء و رشته های سفید خیار دریایی جمع آوری شده از خلیج چابهار، تست ضد میکروبی روی 8 سویه باکتریایی (استافیلوکوکوس آئوروس، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، ایکلای، باسیلوس سرئوس، سالمونلا تایفی، سودوموناس آئروژینوزا، پروتئوس ولگاریس و شیگلا دیسانتری) و 4 سویه قارچی (آسپرژیلوس نایجر، آسپرژیلوس فلاووس، آسپرژیلوس فومیگاتوس و آسپرژیلوس برزیلنسیس) و مخمر کاندیدا البیکنز انجام شد. برای تست باکتریایی از دو روش انتشار دیسک و spot test استفاده شد. تست قارچی هم با دو روش انتشار دیسک کاشت و قارچ ها در محیط کشت براس (broth macro dilution method) مورد آزمایش قرار گرفت. در تست باکتریایی در روش انتشار دیسک در غلظت های 100، 200، 400، 800، 1000 و 2000 میکروگرم بر میلی لیتر، هاله عدم رشدی مشاهده نشد. اما در روش spot test در غلظت 2000 میکرو گرم بر میلی لیتر، عصاره های آبی - متانولی دیواره بدن، احشاء و رشته های سفید اثر استاتیکی روی رشد برخی باکتری ها داشتند. بیشترین اثر استاتیک عصاره ها به ترتیب روی باکتری های سودوموناس آئروژینوزا، استافیلوکوکوس آئوروس، سالمونلا تایفی و ایکلای بود. در تست قارچی در روش انتشار دیسک نیز هاله عدم رشدی مشاهده نشد. در روش (broth macro dilution method) عصاره دیواره بدن در غلظت 2000 میکرو گرم بر میلی لیتر مانع رشد هر 4 سویه قارچی شد. غلظت 2000 میکرو گرم بر میلی لیتر عصاره رشته های سفید اثر ممانعتی روی رشد قارچ a.flavus داشت. عصاره احشاء فاقد اثر بود. به طور کلی نتایج آزمایشات نشان داد که بهترین اثر استاتیکی مربوط به عصاره دیواره بدن خیار دریایی بود.